Hoe kies je geschikte media voor jouw peuter?
Is jouw ukkie ook zo dol op het kijken van filmpjes of het spelen van spelletjes op jouw telefoon of de tablet? Logisch, want er is online zo veel moois te beleven! De keuze is oneindig groot, zo groot dat je misschien niet eens weet wat je nou wel of niet geschikt is? In dit blog helpt Marije (www.marijelagendijk.nl) je op weg met tips die het kiezen wat makkelijker maken.
Waarom geschikte media?
Wij als ouders hebben in ons leven al veel dingen gezien en meegemaakt. Veel beelden die we zien herkennen we en kunnen we plaatsen. Jonge kinderen (0 t/m 6 jaar) hebben die levenservaring nog niet. Zij zien heel veel dingen voor de allereerste keer. En al die informatie moet verwerkt worden in dat kleine hersenpannetje.
Je kunt je voorstellen dat dat heel veel energie kost. Soms kan het voor jouw kind ook best beangstigend zijn om te kijken naar iets wat hij niet kent of niet begrijpt. Tevens zullen ze meer leren van media die past bij hun leeftijd dan van media waar ze eigenlijk nog te jong voor zijn. Daarom is het belangrijk om media te kiezen die specifiek geschikt is voor de leeftijd en ontwikkelingsfase van jouw kind.
Wat is geschikte media?
Ik hoor je denken: ‘maar wat is dan geschikte media?’ Geschikte media voor jonge kinderen voldoet aan drie dingen:
1. Het bevat herkenbare situaties uit het dagelijks leven
2. Het duurt niet te lang en heeft een rustig tempo
3. Het bevat herhaling
Lees hieronder verder voor een uitleg per onderdeel.
1. Herkenbare situaties
Dreumesen, peuters en kleuters hebben structuur en voorspelbaarheid nodig. Die voorspelbaarheid zorgt er voor dat zij zich veilig voelen en op onderzoek uit kunnen en durven gaan.
Die veilige basis hebben ze nodig om te kunnen leren. Stap voor stap ontdekken ze nieuwe dingen en worden er nieuwe verbindingen gelegd tussen bepaalde situaties waardoor ze vertrouwd worden.
Dat geldt ook voor filmpjes en spelletjes. Wanneer iets herkenbaar is vanuit het dagelijks leven zullen ze het eerder kunnen plaatsen en begrijpen.
Personages die dingen doen die jouw kind ook doet zorgt voor herkenning. Nijntje die naar de speeltuin gaat bijvoorbeeld, of Woezel en Pip die in bad gaan, of Bobbi Beer die naar het kinderdagverblijf gaat.
Deze informatie is behapbaar voor jouw ukkies omdat ze de situatie al kennen. Die vertrouwde context zorgt er voor dat zij open kunnen staan om nieuwe woorden en begrippen te leren die ze tijdens het kijken en spelen aangereikt krijgen.
2. Duurt niet te lang
Wist je dat een tweejarige dreumes een spanningsboog heeft van maximaal 2 tot 3 minuten? En dat de concentratie van een kleuter maximaal maar 6 tot 8 minuten is?
Je kunt je dan ook voorstellen dat een tekenfilm van 1,5 uur echt veel te lang duurt. Vaak blijven ze wel kijken, maar de fases dat ze er iets van leren is dan al lang voorbij. En misschien herken je dit ook wel: jouw kind kijkt naar iets en na een bepaalde tijd wordt het onrustig. Ze staan op van de bank, gaan lopen of op z’n kop hangen. Dat is het teken dat de spanningsboog van jouw kind voorbij is. Dat is ook een goed moment om het filmpje of het spelletje uit te zetten en ze offline verder te laten spelen.
Dat uitzetten gaat makkelijker als je een aantal korte filmpjes gekozen hebt dan wanneer je ze een film van 1,5 uur laat kijken. Want zou jij het leuk vinden als iemand jouw favoriete Netflix serie halverwege uitzet? Nee, dat is natuurlijk echt niet tof!
Niet alleen de duur van de activiteit is belangrijk maar vooral ook het tempo. Snelle wisselingen van beeld, geluid, personages en situaties is voor dat ukkiebrein gewoonweg niet bij te benen. Ook kunnen ze emotioneel nog niet zo snel schakelen. Resultaat: een wirwar van emoties, gedachtes en informatie die kan leiden tot chaos in dat brein. Met als mogelijk gevolg dat ze angstig worden, heel druk worden, boos worden of niet kunnen slapen of nare dromen krijgen.
3. Herhaling
Omdat het online aanbod oneindig is zijn we vaak geneigd om steeds iets nieuws aan te bieden. Maar voor ukkies is dat helemaal niet nodig. Zij varen wel bij herhaling, herhaling, herhaling.
Soms zijn ze zo dol op herhaling dat bepaalde filmpjes jou als ouder op je zenuwen beginnen te werken. Herkenbaar?
Bedenk dan als een soort mantra: ik doe iets goeds voor de ontwikkeling van mijn kind. En na al die online prikkels is het ook heel goed om te niksen. Al die informatie moeten verwerkt worden en dat lukt niet als er steeds maar weer nieuwe informatie binnenkomt. Dus jouw kind zich regelmatig even laten vervelen is hartstikke gezond.
Ik zie, ik zie wat jij (nog) niet ziet
Jonge kinderen zijn nog niet in staat om zelf hun gedrag en emoties te reguleren. Ze hebben jou als ouder nodig om te ontspannen, grenzen op te zoeken, te leren en te genieten. Soms vinden ze iets eng maar blijven ze toch kijken. Als je jouw kind observeert wanneer ze online spelen of kijken krijg je veel informatie over wat het met ze doet. Geef je kind uitleg over wat ze zien, stel ze gerust en stel vragen. Zo stimuleer je de taalontwikkeling. Samen met jouw kind media gebruiken is niet alleen goed voor de veiligheid en taalontwikkeling van jouw kind, maar het is ook nog eens hartstikke leuk!
Wat is jullie favoriete online moment samen?
Marije Lagendijk
Wie is de gastblogger?
Marije Lagendijk is mediapedagoog en gespecialiseerd in de mediaopvoeding van kinderen van 0 t/m 12 jaar. Marije verzorgt met veel plezier ouderavonden, trainingen en webinars over mediaopvoeding en mediawijsheid voor de kinderopvang, het basisonderwijs en het welzijnswerk. Daarnaast is zij moeder van een 5-jarige meisjeskleuter en is zij in verwachting van haar tweede kindje.
Neem een kijkje op haar website marijelagendijk.nl voor meer inspiratie